Fabrikazioaren etorkizunak ekoizpen-, ingurumen- eta gizarte-eraginkortasuna eskatzen du

Manufaktura-industria Espainiako ekonomiaren eragileetako bat da joan den mendetik. Siderurgia, ontzigintza, automobilgintza edo makina-erreminta bezalako industrietatik abiatuta, fabrikazioa funtsezko bektorea izan da herrialdearen hazkunderako, eta eboluzionatzen eta egokitzen jakin du. Horren erakusgarri da sektore aeroespazialean, kimikoan, farmazeutikoan, ekipo-ondasunetan edo energia berriztagarrietan izandako hazkundea, besteak beste.

Hala ere, manufaktura-industriak krisi-garaietan erresilientzia ona duen arren, gaur egun Espainiako Balio Erantsi Gordinaren % 12,3 inguru ematen du, Europar Batasuneko herrialde askotan baino datu txikiagoa.

Aldaketa horretan eragina duten faktoreen artean, globalizazioa eta kostu txikiagoko lehiakideen agerpena nabarmentzen dira, baita eskaria produktu pertsonalizatuagoetara, eraginkorragoetara eta kalitate handiagora eraldatzea ere. Horri gehitu behar zaizkio ingurumen-politika zorrotzak, deskarbonizazioa eta emisioen murrizketa bultzatzen dutenak, fabrikatzaileei erronka berriak ezarriz.

Horrek guztiak ziurgabetasun handiko egoeran jartzen du industria, nazioarteko presio handiarekin eta trantsizio energetiko betean. Testuinguru horretan, berrikuntza eta teknologia aurreratuen erabilera ezinbestekoak dira Espainiako ekonomian sektorearen protagonismoa berreskuratzeko eta lehiakortasuna bermatzeko.

Teknologia giltzarriak

Konektibitatearekin, birtualizazioarekin eta datuen ustiapenarekin lotutako teknologiak industria aurreratuaren lehen zutabea dira. IoTri, adimen artifizialaren erabilerari eta biki digitalei esker, posible da akatsak aurreikustea, kontsumoak optimizatzea eta zehaztasun handiagoz planifikatzea, baita instalazioen edo makinen funtzionamendua erreproduzitzea ere, gorabeherak aurreikusteko.

Automatizazioa eta robotika funtsezko beste ardatz bat dira, estandarizazio, produktibitate eta kalitate-kontrol handiagoak ahalbidetzen baitituzte, giza errorea murriztuz. Robot kolaboratiboek, bereziki, segurtasuna hobetzen dute zeregin errepikakor edo arriskutsuetan, eta langileak askatzen dituzte balio erantsi handiagoko jarduerak egin ditzaten.

Aipatzekoa da, halaber, fabrikazio gehigarriaren papera, sektore aeroespazialean, sanitarioan edo autopropultsatuan aplikazioak dituena. Azken piezen 3D inprimaketak, baita material aurreratuekin ere, onurak ekartzen ditu, hala nola hondakinak murriztea eta geometria konplexuak sortzea.

Azkenik, jasangarritasunak zeharkako teknologia gisa jokatzen du, erabaki industrial guztiak baldintzatzen dituena. Energia-eraginkortasuna, ekonomia zirkularra eta bektore berrien erabilera, hala nola hidrogenoarena, ezinbesteko baldintzak dira dagoeneko.

Teknologia sorta hori funtsezkoa da industriak planteatzen dituen erronkei erantzuteko. Baina beste faktore erabakigarri batzuk ere betetzen dituzte: eskalagarriak dira, eta enpresa txiki eta ertain batean nahiz talde multinazional handi batean aplika daitezke; edo sinergiak sor ditzakete elkarren artean, zenbait erronka hainbat berrikuntzen ekarpenarekin konpontzen baitira.

Hala ere, teknologia horiek erabiltzeak baditu bere oztopoak, hala nola inbertsio handia behar izatea, ekipo eta sistema desberdinen arteko elkarreragingarritasuna, edo arrisku hasiberriak agertzea, hala nola zibererasoak konektatutako ingurune produktibo batean. Konpondu gabeko erronka teknologiko berriak, aro berri honetan berrikuntza-gaitasunean abangoardian kokatzeak duen garrantzia agerian uzten dutenak.

Paradigma berria

4.0 industriak digitalizazioa eta konektibitatea bultzatu zituen produktibitatea hobetzeko, baina ez zituen aintzat hartzen pertsonen ongizatea eta eginkizuna. Hala ere, efizientzia-maila handiagoak lortuz gehiago eta hobeto ekoizteak muga bat du. 5.0 industriaren ikuspegitik, Europako Batzordeak pertsonak erdigunean jartzea proposatzen du, giza talentua industria lehiakor baterako faktore estrategiko gisa aitortuz.

Ingurumen- eta gizarte-jasangarritasuna bermatzeak hainbat erronka dakartza berekin, hala nola arrakala digitalari irtenbidea aurkitzea, profil kualifikatu jakin batzuen defizita, lan-nukleoaren zahartzea edo genero- eta aniztasun-desberdintasuna, baina, era berean, lehiakortasuna indartzeko bide batzuk irekitzea ere badakar, bizi-kalitate hobea duten langile trebatuagoekin.

Lan-ingurune seguruagoak, teknologia berrietara egokitzeko etengabeko prestakuntza, zeregin errepikakorretarako robotak erabiliz giza sormena sustatzea edo talentuaren atxikipena handitzea fabrika oparo eta iraunkorrak ahalbidetzen dituzten faktoreak dira.

Teknikerren ekarpena

Tekniker manufaktura-sektorearen eskutik hazi eta garatu da 40 urte baino gehiagoko historian. Hori dela eta, lehen aipatutako teknologia guztietan lan egiten du gaur egun, ekoizpen-plantak hainbat mailatan hobetzeko.

Zentroa prozesu industrialen digitalizazioaren balio-kate osoan dago. Datua eskuratzen denetik AAko ereduen bidez ustiatzen den arte, informazioa biltegiratzea eta prozesatzea barne, edo azpiegitura digital eskalagarri eta sekurizatuaren garapena.

Funtsezko beste lan-ildo bat pertsona-makina komunikazioa errazten duten eta robotak ekoizpen-ingurunean integratzea ahalbidetzen duten teknologiak dira. Era berean, ikusmen-teknologiak gainazaletako akatsak detektatzeko deep learning ereduekin batera aplikatzen dira, eta ikusmen hiperespektralaren alde egiten da, adimen artifizialarekin konbinatuta, materialen karakterizazio aurreratua lortzeko.

Fabrikazio gehigarriari dagokionez, Teknikerrek lerro teknologiko bat garatzen du laser-teknologiaren bidezko energia-ekarpen zuzenarekin lotuta, eta hautsaren eta hari metalikoaren formako materiala ematen du osagai metalikoen errefortzu, konponketa eta fabrikazio gehigarriko aplikazioetarako. Prozesu hori eta beste batzuk (mekanizazioa, adibidez) garatzen eta optimizatzen izandako esperientzia produkzio-baliabideak diseinatzeko gaitasunarekin osatzen da, bai eta monitorizazio- eta kontrol-sistemak garatzen eta integratzen ere.

Jasangarritasunari dagokionez, fabrikazio-prozesuetan energia-fluxuak optimizatzeaz gain, materialen fluxuak optimizatzearen aldeko apustua egiten du Teknikerrek. Horretarako, produktu jasangarriagoen diseinua errazten duten eta horien konponketa edo birziklapena arintzen duten teknologiak garatu dira.

Eraginkortasun produktiboa, soziala eta ingurumenekoa

Ziurgabetasun handiko eta berrikuntza bizkorreko testuinguru baten aurrean, bide horietako batzuk aztertzea ezinbestekoa izango da manufaktura-industriak behera egin ez dezan eta industria digital, jasangarri eta erresilientea bultza dadin, mundu globalizatu batek dakartzan aldaketa erradikalei aurre egin ahal izateko.

Helburu horrek berekin dakar ekoizpen-prozesu batzuk birlokalizatzea, merkatu batzuekiko mendekotasuna kenduz, neutraltasun klimatikoa ahalbidetuko duten aurrerapenak lortzea, ingurumenari kalte konponezinik eragin gabe ekoizten jarraitzeko, edo kalitatezko enpleguak sortzea, pertsonak etengabe gaitzen eta haien motibazio-maila handitzen lagunduko dutenak.

Azken batean, industria aurreratua ez datza metodo tradizionalak ordezkatzean, baizik eta metodo horiek eraldatzean eta ekoizpenaren, gizartearen eta ingurumenaren ikuspegitik eraginkorragoa den manufaktura-sektorea lortzean.

David Fernandez, Fabrikazioaren eta Makina Erremintaren sektoreko arduraduna